Qacar İranı türkləşmə yolunda

«...Adərbəycanlılar yalnız türkcə danışırlar və fars dilini ancaq xarici dil olaraq öyrənirlər. İranın başqa vilayətlərində türk dili xalqın yeganə hakim dili deyilsə də, əhalinin bir qisminin bu dildə danışmadığı vilayət yoxdur. İranda hərbi element, hazırda hökm sürən Qacar sülaləsinin də aid olduğu, türk irqinə mənsub olduğuna görə, sarayda və alimənsəblər arasında, rəsmiyyətdə deyilsə belə, adəti danışıq dili olaraq türk dili fəaliyyət göstərir. Tehran və onun ətrafları çoxluqla türkcə danışır. İranda hər yerdə günü-gündən farsca danışanların sayı azalır, türkcə danışanların sayı isə çoxalır. Yaxın gələcəkdə İran, yalnız türk dilində danışılan dövlətlərin sayını böyük bir vahid olaraq artırmış olacaq.»

Мамед Шахтахтинский, Фельетон "Кавказа". 25-го апреля 1882 года. Школьная жизнь у мусульман (III). // Кавказ, № 108 . — Тифлис, 1882, 25 Апреля.